|
درختواره
|
آیا اخباریون فتوای به علم را منحصر به مدلول مطابقی روایات می‌دانند؟ آیا اخباریون فتوای به علم را منحصر به مدلول مطابقی روایات می‌دانند؟ تردیدی نیست که فتوا باید بر اساس علم باشد.
تردیدی هم نیست که فتوا بر اساس مدالیل مطابقی روایات، مصداق فتوای به علم است.
آن چه مهم است این است که:
آیا اخباریون فتوای به علم را منحصر به مدالیل مطابقی می‌دانند؟ یا این که فتوای بر اساس مدالیل التزامی روایات را (علاوه بر فتوای بر اساس مدالیل مطابقی) مصداق فتوای به علم می‌دانند؟ اخباریون قرآن را دارای محکمات می‌دانند؟ اخباریون قرآن را دارای محکمات می‌دانند؟ خداوند آیات قرآن را به محکمات و متشابهات تقسیم فرموده است.
هُوَ الَّذي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذينَ في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْويلِهِ وَ ما يَعْلَمُ تَأْويلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ (آل‌عمران7)
آیا به نظر اخباریون قرآن بدون روایات هیچ محکمی (تأکید می‌کنم هیچ محکمی) ندارد؟ آیا اخباریون تقیید اطلاقات لفظی به قرینه عقلی را می‌پذیرند؟! آیا اخباریون تقیید اطلاقات لفظی به قرینه عقلی را می‌پذیرند؟! بدیهی است که ثقلین یعنی قرآن و حدیث، منابع دین ماست.
در منابع وحیانی، اندک نیست اطلاقات یا عموماتی که در تناقض با غرض شارع است.
به بیان دیگر حفظ اطلاقات لفظی، منتهی به تناقض عقلی می‌شود.
آیا اخباریون تقیید اطلاقات لفظی به قرینه عقلی را می‌پذیرند؟!
یا این که بر اثر نص زدگی به اطلاقات متناقض با عقل عمل می‌کنند؟!... اخباریون استنباط را قبول دارند یا نه؟ اخباریون استنباط را قبول دارند یا نه؟ اخباریون با «پرچم پیروی از اهل بیت» علیهم السلام و با شعار «جز روایت نمی‌گوییم و عمل نمی‌كنیم و نمی‌پذیریم»، بر این باورند که روش آنها «عمل انحصاری به حدیث» است.
برخی از آنها با خلق نظریه «محدِّث (به كسر دال) بودن ائمه» بر این باورند که:
1ـ امام علیه السلام هیچ چیز غیر از حدیث نمی‌گوید.
2ـ تمامی احادیثی كه امام علیه السلام نقل می‌فرماید همه از خداست، البته با این سلسله‌ی نقل: «او از پدر و پدر از جد، و جد از… تا پیامبر صلی الله علیه و آله، و پیامبر از جبرئیل، و جبرئیل از خداوند».
همچنین ادعا کردند که «فتوا باید به عین لفظ روایت باشد».
بر همین اساس نیز به اجتهاد تاخته‌ٔاند.
مباحث روایی اجتهاد به تفصیل گذشت و روشن شد که کاربرد واژه اجتهاد بدون وابسته (متعلق)، نادرست است. اجتهادی هم که مقصود فقهاء است، اجتهاد در استنباط است. یعنی متعلق آن استنباط است.
استنباط نیز هم عنوان آن، و هم کاربرد آن، و هم پرورش آن در روایات به چشم می‌خورد.
با تنزل و صرف نظر از مباحث اجتهاد، این قابل طرح است که:
آیا اخباریون استنباط را می‌پذیرند یا آن را انکار می‌کنند؟
در صورت انکار استنباط با روایات متعددی که در این باره وارد شده چه می‌کنند؟ اخباریون به لفظ روایت عمل می‌کنند یا به مدلول و معنای آن؟ اخباریون به لفظ روایت عمل می‌کنند یا به مدلول و معنای آن؟ روشن است که روایات و احادیث، الفاظی هستند که به شکل مکتوب، در دسترس ما قرار دارند.
هر لفظی قالبی دارد و معنایی. مثلا «حج» قالب آن دو حرف «ح» و «ج» (با تکرار) است. اما معنای آن اعمال خاصی است که در مکه انجام می‌شود.
اخباریون با «پرچم پیروی از اهل بیت» علیهم السلام و با شعار «جز روایت نمی‌گوییم و نمی‌پذیریم و عمل نمی‌كنیم»، بر این باورند که روش آنها «عمل انحصاری به حدیث» است.
آیا اخباریون در عمل به روایت، به خود الفاظ روایت عمل می‌کنند و کاری به معنا ندارند، یا در عمل به روایت، به معنا و مدلول روایت عمل می‌کنند؟
|